پاندمی یا همهگیری جهانی آنفلوانزا گاهوبیگاه در سراسر دنیا شایع میشود و میلیونها نفر را به کام مرگ میکشاند. برخلاف تصور مردم آنفلوانزا همان سرماخوردگی شدید نیست، ویروس آنفلوانزا زیرکترین و هوشمندترین میکرو ارگانیسم است که میتواند کمتر از چند هفته ساختار ژنتیکیاش را تغییر دهد و واکسیناسیون را بیاثر سازد. این ویروس همواره در حال تغییر، تقریباً هرساله به ویروس جدیدی تبدیل میشود، پیشی گرفتن از ویروس آنفلوانزا برای دانشمندان به مبارزهای بیپایان تبدیل شده است.
بیماریای که امروزه آنفلوانزا نامیده میشود از هزاران سال پیش مایه رنج و عذاب انسان بوده است. در قرن چهارم قبل از میلاد، بقراط پزشک و فیلسوف یونانی، که امروزه از او بهعنوان پدر علم طب یاد میشود، در مورد بیماری شبه آنفلوانزایی شرح داد که امروزه آن را سرفه پرینتوس مینامند. شیوع گسترده آنفلوانزا، که اپیدمی یا همهگیری نامیده میشود، هرساله و معمولاً در فصل پاییز در جوامع انسانی بروز میکند و باعث مرگ دهها هزار نفر میشود.
آنفلوانزا بیماریای است که بسیاری از کارشناسان بهداشت عمومی از آن میترسند، زیرا این تنها بیماریای است که باعث «فزونی مرگومیر» میشود. افزایش موارد ابتلای فصلی آنفلوانزا نهتنها باعث افزایش مرگومیر براثر خود بیماری و ذاتالریه ناشی از آن میشود، بلکه باعث میشود موارد بیشتری از مرگومیر در مبتلایان به نارساییهای قلبی و بیماریهای ریوی و عوارض بیماری دیابت نسبت به مواقعی که آنفلوانزا شایع نیست بروز کند.
ویروس آنفلوانزا با تغییرات مداوم تمام تلاشهای ما را برای محافظت از خودمان بهوسیله واکسیناسیون بیاثر میکند. آنفلوانزا با سایر بیماریهای عفونی یا قابل انتقال متفاوت است، زیرا ویروس آن میتواند ساختار ژنتیکیاش را در چند هفته تغییر دهد. هرساله آنفلوانزا در جوامع انسانی تلفات و خسارات بسیاری به بار میآورد. طبق مستندات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آتلانتای جورجیا، ۵ تا ۲۰ درصد جمعیت ایالاتمتحده هرساله به آنفلوانزا مبتلا میشوند. سالانه بیش از ۲۰۰۰۰۰ نفر براثر عوارض آنفلوانزا در بیمارستان بستری میشوند و حدود ۳۶۰۰۰ نفر براثر آنفلوانزا جانشان را از دست میدهند. آنفلوانزا یکی از ۱۰ علت اول مرگومیر در ایالاتمتحده است.
این کتاب، تاریخ این بیماری، انواع آن و روشهای پزشکان برای مقابله با آن را بررسی کرده است.
در بخشی از کتاب پاندمی های آنفلوانزا میخوانیم
- آنفلوانزا نوعی بیماری دستگاه تنفسی است (دستگاه تنفسی شامل بینی، حلق، نای و ریهها میشود). آنفلوانزا در پرندگان و بعضی از پستانداران و نیز انسانها بروز میکند. آنفلوانزا نوعی بیماری عفونی است، به این معنی که بهآسانی از فردی به فرد دیگر یا از حیوانی به حیوان دیگر منتقل میشود. بعضی از انواع آن این قابلیت را دارند که از حیوان به انسان منتقل شوند و سپس افراد دیگر را مبتلا کنند. شایعترین زمان ابتلا به آنفلوانزا ماههای پاییز و زمستان است ــ «فصل آنفلوانزا» ــ زیرا در این زمان ویروس پایدارتر است و در هوای خشک و سرد قابلیت انتقال بیشتری دارد. هر سال در فصل آنفلوانزا، بیماری در بسیاری از مناطق جهان شایع میشود که آن را اپیدمی [همهگیری] مینامند. اپیدمیهای فصلی آنفلوانزا سالانه ممکن است به مرگ دهها هزار نفر منجر شود.
- گاهی یک گونه یا سویه جدید از ویروس آنفلوانزا ظاهر میشود که توانایی بیماریزایی بیشتری دارد، به این معنی که بسیار سریعتر انتقال مییابد و علائم شدیدتری ایجاد میکند. این نوع آنفلوانزاها ممکن است به پاندمی منجر شوند که به معنی شیوع بسیار گسترده بیماری در سراسر جهان است. پاندمیهای آنفلوانزا در طول تاریخ چندین مرتبه اتفاق افتادهاند. تا زمانی که راههای مؤثری برای پیشگیری و درمان بیماری پیدا نشده بود، پاندمیهای آنفلوانزا باعث مرگ میلیونها انسان میشد ــ که برای موجود بسیار کوچکی که حتی بسیاری از دانشمندان آن را موجود زنده هم نمیدانند دستاورد بزرگی به شمار میآید.
- مردم میترسیدند به یکدیگر نزدیک شوند... با همدیگر حرف بزنند، مثل این بود که نمیخواستند در یک هوا تنفس کنند... بهتدریج ترس جای خود را به خشونت داد... مسئولان کفن و دفن مجبور شده بودند مردان مسلحی را برای مراقبت از تابوتها استخدام کنند تا به سرقت برده نشوند. در سانفرانسیسکو یکی از مأموران پلیس به مردی که از زدن ماسک سر باز زده بود، شلیک کرد.
ما خواندن کتاب پاندمی های آنفلوانزا را به تمام علاقهمندان به تاریخ جهان پیشنهاد میکنیم.
منابع
https://qoqnoos.ir/Fa
https://taaghche.com
معرفی کتاب: فائزه عطایی شاد