راهکارهای پیشگیرانه و توصیههای خود مراقبتی
با توجه به راههای انتقال و انتشار بیماری که به طور عمده از طریق ریز قطرات آلوده فرد بیمار به وسیله عطسه، سرفه و صحبت کردن ایجاد میشوند راهکارهای پیشگیرانه زیر ارائه میگردد:
- دهان و بینی خود را در هنگام سرفه و عطسه با دستمال کاغذی بپوشانید. دستمال کاغذی استفاده شده را در ظرف زباله ترجیحاً دردار بیاندازید. اگر دستمال نبود در آستین لباستان، عطسه و سرفه کنید و بلافاصله پس از رسیدن به محل مناسب یا منزل نسبت به تعویض لباس، شستشو و ضدعفونی آن اقدام کنید.
- از تماس دستها با چشمها، بینی و دهان اجتناب کنید. دستها دائماً در حال آلوده شدن هستند و عوامل بیماریزا به راحتی از راههای فوق وارد بدن افراد میشوند.
- با افراد بیمار، تماس نزدیک از جمله روبوسی، دست دادن، در آغوش گرفتن، نداشته باشید و به اندازه یک متر از آنها فاصله بگیرید. توصیه میشود با توجه به این که قبل از بروز علائم بیماری، فرد آلوده میتواند بیماری را به دیگران منتقل کند، به خصوص در ماهها و فصلهای سرد این نکات را رعایت کنید.
- زبالهها به خصوص زبالههای عفونی مثل دستمال کاغذیهای مصرف شده در ظرف زباله دردار پدالی به طریقه بهداشتی دفع شوند.
- در محل زندگی و کار، تهویه هوایی مناسب برقرار کنید. با برقراری تهویه هوایی مناسب میزان تجمع عوامل بیماریزا در محل و میزان احتمال انتقال و و انتشار بیماری کاهش مییابد. به طور متوسط هر ساعت هوای اتاق یا محل استقرار ۱۲ بار در ساعت باید تعویض گردد این عمل میتواند به صورت تهویه طبیعی با باز کردن متناوب در و پنجرهها و ایجاد جریان هوایی مناسب و مطلوب انجام گیرد.
- دستها را با آب و صابون بشویید در صورت نبودن و یا عدم دسترسی به آب و صابون از مواد ضدعفونیکننده از قبیل دستمال الکلی استفاده کنید.
- به منظور پیشگیری از انتقال و انتشار بیماری در منزل توصیه میشود فرد بیمار در یک اتاق مستقل نگهداری شده و خدمات مراقبتی را دریافت نماید.
- تجمع افراد در محیطهای سرپوشیده در صورتی که همراه با ورود ویروس و یا فرد بیمار به آن محل باشد امکان بروز همهگیری و بیمار شدن سایر افراد را افزایش میدهد. افراد مبتلا به بیماری تنفسی در طول مدت فعال بودن بیماری از ماسک طبی استفاده کنند.
- دریافت واکسن آنفلوآنزای انسانی فصلی سالیانه در گروههای پرخطر و در معرض خطر و در معرض تماس توصیه میشود. افرادی که در این دو گروه قرار میگیرند به دلیل بالا بودن خطر ایجاد بیماری بروز عوارض بیشتر و همچنین مرگ ومیر بالاتر، سالیانه نسبت به دریافت واکسن آنفلوآنزای انسانی اقدام نمایند.
-
ضدعفونی و گندزدایی دائم سطوح بهویژه سطوح عمومی منزل از قبیل دستگیره در توالت و حمام، اسباب بازی بچهها، کلید آسانسور، کلیدهای برق و ... به عمل آید.
.jpg)
گروههای در معرض خطر یا پرخطر ابتلا به آنفلوآنزای انسانی
- سالمندان گروه سنی ۵۰ سال به بالا
- بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن به خصوص قلبی ریوی، کلیوی، عصبی، کبدی
- بیماران دارای بیماری زمینهای خاص از جمله دیابت
- زنان بارداری که سه ماهه دوم و سوم بارداریشان مقارن با فصل شیوع آنفلوآنزا است.
- کودکان گروه سنی بین ۶ ماه تا ۵۹ ماه
- کودکان و نوجوانانی که تحت درمان طولانی مدت با آسپیرین هستند.
- افراد با چاقی مفرط توده بدنی بالاتر از ۴۰
- بیماران مبتلا به افزایش فشار خون
گروههای در معرض تماس با آنفلوآنزای انسانی
- کارمندان مراکز ارائهکننده خدمات بهداشتی درمانی
- اعضای خانواده افراد در معرض خطر
- نیروهای درمانی خدمت دهنده در منازل افراد در معرض خطر
گروههای در معرض خطر ابتلا به آنفلوآنزای پرندگان
- فروشندگان پرندگان دستآموز
- شکارچیان
- افراد شاغل در حمل و نقل و جابه جایی کود پرندگان
- دامپزشکان شاغل در صنایع وابسته به پرندگان
- افرادی که در آزمایشگاههای ویروسشناسی با نمونه ویروسهای آنفلوآنزاو بررسی آنها سروکار دارند.
- کارگران شاغل در مزارع پرورش طیور، مرغداریها ( پرورش اردک، بوقلمون، شتر مرغ و..)
- کارکنان مراقبتهای بهداشتی و افراد ساکن در مناطقی که مرگ پرندگان خانگی و پرندگان وحشی بیش از حد مورد انتظار اتفاق افتاده است.
راهنمای خود مراقبتی برای پیشگیری از آنفلوآنزای پرندگان
- با حیوانات به خصوص پرندگان بازی نکنید و با لاشه حیوانات مرده در تماس نباشید به دلیل این که بیماری آنفلوآنزادر تعدادی از حیوانات و به خصوص پرندگان بدون علامت است در هنگام تماس با پرندگان باید شرایط کنترل عفونت و اقدامات بهداشتی رعایت شود و همچنین از بازی کودکان با حیوانات و پرندگان جلوگیری شود.
- پرندگان و حیوانات خانگی و اهلی را از حیوانات و پرندگان وحشی جدا کنید حیوانات وحشی و پرندگان به خصوص پرندگان مهاجر میتوانند به بیماری آلوده باشند و علائم بیماری را نشان ندهند و با همجواری با حیوانات اهلی، بیماری را به آنها منتقل نمایند.
- در صورتی که مسافر هستید، ترجیحاً دو هفته قبل از مسافرت به مناطق آلوده با واکسن آنفلوآنزای انسانی واکسینه شوید.
- در طی مسافرت از تماس مستقیم با پرندگان شامل مرغ و خروس، اردک و غاز که ظاهراً سالم هستند و مزارع پرورش و بازارهای فروش پرندگان زنده پرهیز نمایید و همچنین از لمس سطوح آلوده با فضولات و ترشحات پرندگان نیز پرهیز کنید.
- با رعایت بهداشت فردی و شست و شوی مرتب دستها یا استفاده از ژلهای ضدعفونیکننده و عدم مصرف غذاهای نیم پخته پرندگان و یا تخم آنها به صورت نیم پز احتمال بیماری را کم کنید.
- حتماً بعد از آمادهسازی پرنده برای پخت و پز در آشپزخانه، دستها را با آب و صابون بشویید.
- در صورتی که طی ۱۰ روز پس از بازگشت از منطقه آلوده دچار علائم تب و نشانههای تنفسی شدید، باید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
منبع:
راهنمای خودمراقبتی خانواده 3 (سبک زندگی سالم)، دکتر محمدکیاسالار،1399
