«خشونت همهساله باعث کاهش طول عمر میلیونها نفر در سراسر دنيا میشود و به زندگي میلیونها نفر نيز خسارت وارد میکند. خشونت مرز جغرافيايي، نژاد، سن و درآمد نمیشناسد. خشونت در هرجایی ازجمله منزل، مدرسه و محل كار وجود دارد. ما بايد به همه یاد دهیم كه خشونت قابلپیشگیری است و با همكاري میتوان علل اصلي آن را شناخت.» كوفي عنان- دبير كل سابق سازمان ملل متحد، برنده جايزه صلح نوبل 2001
یکی از دلایل ایجاد آسیبهای جسمی و روحی، خشونتها هستند.
خشونت چیست؟
بر اساس تعريف سازمان جهاني بهداشت، استفاده عمدي از قواي جسماني بهصورت عملي يا تهديدآميز عليه فرد یا گروهي ديگر است، طوري كه منجر به افزايش بروز يا احتمال آسيب، مرگ، صدمات رواني و محروميت شود. خشونت پدیدهای بهشدت پيچيده است كه ريشه در عوامل زيستي، اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، سياسي و... دارد.
بررسیها نشان میدهند که خشونت عمدتاً به دنبال خودخواهی رخ میدهد. صفتی که همچون سدي در برابر خویشتنداری و كنترل خشم، باعث مشکلات بعدی میشود. غالباً خودخواهي همراه با انديشيدن صرف به منافع و امیال شخصي، باعث بروز خشونت میشود.
نکات پیشگیرانه از بروز خشونت در سطح خانواده و جامعه:
- باید آنچه را برای خود میپسندیم برای دیگران نیز بخواهیم و آنچه در نگاه ما نکوهیده است، برای دیگران هم ناپسند بدانیم. با رعایت همین نکته، بسیاری از خودخواهیهای منجر به کدورت و خشونت از بین میرود.
- احترام به دیگران و مهربانی با همه اطرافیان حتی با حیوانات، روان ما را جلا میدهد.
- بخشیدن اشتباه دیگران، نهتنها نشانه ضعف نیست که دلیلی است بر بزرگواری ما. ببخشیم تا بخشیده شویم.
- در حل مسالمتآمیز مشاجرات بکوشیم. سازش و تعامل با همسر، فرزند، پدر و مادر، خواهر و برادر، همسایه، همکار، همشهری، هموطن و همنوع خود را یاد بگیریم.
- قبل از هر اقدام یا کلام، کمی فکر کرده و عواقب آن را در ذهن خود مرور کنیم.
- در مواقع عصبانیت، شمردن تا عدد 10 یا بیان یک ذکر مذهبی بسیار آرامبخش است. نوشیدن آبخنک یا یکنفس عمیق نیز همینطور!
- برای حفظ خونسردی در شرایط ناگوار، تمرین کنیم. چه بسیار در صفحات حوادث خواندهایم سرنوشت افرادی را که هنگام عصبانیت، فقط و فقط یکلحظه کنترل خود را ازدستدادهاند و فاجعهای جبرانناپذیر را رقمزدهاند، از قتل همسر تا معلولیت فرزند و ...
- به یاد داشته باشیم که افزایش خشونت با مصرف سیگار، مواد مخدر و الکل، تماشای فیلمهای خشونتآمیز و بازیهای کامپیوتری خشن، امری ثابتشده است.
- نداشتن خواب کافی و نخوردن بهموقع غذا مخصوصاً صبحانه، آستانه تحمل افراد را بهطور عجیبی کاهش میدهد.
- دوستانی برگزینیم که مؤدب و موقر باشند.
- به قانون احترام بگذاریم، حتی اگر بهظاهر منفعتی را از ما سلب میکند.
- برای تردد، از مسیرهای امنتر و کم تنشتر استفاده کنیم و از مواجهه و همکلام شدن با افراد بیادب و جنگجو بپرهیزیم.
- تحت هیچ شرایطی سلاح گرم یا سرد تهیه نکنیم.
- درباره چیزهایی که ما را عصبانی میکنند، فکر کنیم تا راهحلی برای پیشگیری یا برخورد منطقی با آنها بیابیم. برای این منظور میتوان از راهنمایی مشاور هم بهره برد.
- بکوشیم تا مشکلات حل شود نه آنکه با ابراز خشم خود مشکلی اضافه کنیم.
- میل به خودکشی، خودآزاری و یا دیگر کشی و نیز بیقراری و کمتحملی چهبسا علائم یک بیماری داخلی مثل کمخونی باشند! در این صورت باید بدون خجالت، ترس و درنگ به پزشک مراجعه کرد.
- از اشتباه دیگران بیاموزیم. مثبت اندیش باشیم و از فرصت تکرار نشدنی زندگی و فرصت باهم بودن لذت ببریم.
دکتر مهدی شریف الحسینی
پزشک و استادیار علوم اعصاب
تصویرگر: حمید امینی
مؤسسه حامیان سلامت کاشان در نظر دارد تا در راستای اهداف خود در جهت ارتقا سطح سلامت و بهداشت جامعه، به آموزش همگانی مباحث پیشگیری از کتاب (مصدومیت قابلپیشگیری است) بپردازد.
