سالخوردگان زیادی به دلیل افتادن، آنهم در خانه! دچار عوارض مختلف میشوند. متأسفانه این حوادث گاهی باعث زمینگیر شدن کامل و یا مرگ افراد کهنسال میشود. مشکلات بینایی، کاهش قدرت بدنی، اختلال در تعادل و یا مصرف داروهای جورواجور که در سنین پیری، اجتنابناپذیر هستند، میتوانند عاملی برای افتادن سالمندان باشند. همچنین افراد پیر به خاطر پوکی استخوان ناشی از کهولت سن یا تغذیه نامناسب و فعالیت کمتر، بهراحتی مستعد شکستگی استخوان و عوارض عجیبوغریب به دنبال یک زمین خوردن ساده هستند.
آمار نشان میدهد که اگر سالمندی به هر دلیل در بیمارستان بستری بوده باشد تا یکماه بعد از ترخیص، بیشتر از سایرین مستعد افتادن است. این موضوع میتواند ناشی از ضعیف شدن یا اثرات داروهای تجویزشده در بیمارستان باشد.
راهنمای پیشگیری از سقوط سالمندان
-
بیرون از خانه، کفشهای راحت و ایمن با کف لاستیکی و پاشنهکوتاه بپوشند.
-
اگر کف خانه از سرامیک یا کفپوش بسیار لیز پوشیده شده است، از دمپایی پلاستیکی (و نه حولهای) استفاده کنند. اگر در حفظ تعادل خود با مشکل مواجه هستند، بدون هیچ ملاحظهای از عصا یا واکر استفاده کنند و به یاد داشته باشند که حفظ سلامتی، راحتتر از به دست آوردن دوباره آن است.
- بهطور منظم ورزش کنند. این کار هم برای حفظ روحیه مناسب است و هم باعث افزایش قدرت تعادل و بهبود وضعیت عضلات و استخوانهای بدن میشود.
- از مصرف خودسرانه داروها پرهیز شود و مقادیر داروها نیز بدون نظر پزشک تغییر داده نشود.
- حداقل یکبار در سال، بینایی خود را در مراکز بیناییسنجی یا چشمپزشکی چک کنند.
- هنگامیکه میخواهند از حالت خوابیده و یا نشسته، بلند شوند، بهآرامی (و نه ناگهانی) از جای خود برخیزند تا دچار سیاهی رفتن چشم و سرگیجه نشوند.
گذشته از آنکه افتادن و زمین خوردن سالمندان در خانه به دلایل مختلفی رخ میدهد، اما نکته مهم آن است که اکثر این اتفاقات بهسادگی قابلپیشگیری هستند. فقط کافی است نسبت به وضعیت و شرایط محیط زندگی، دقت بیشتری شود و در رفع اشکالات احتمالی، اهمال و کوتاهی نشود.


راهکارهایی برای کاهش سقوط سالمند در خانه
- مسیرهای حرکت، از روشنایی قابلقبول برخوردار باشد. توجه شود که غالب سالمندان از کاهش قدرت دید رنج میبرند.
- کلید روشنایی، در قسمت ورودی اتاق نصبشده باشد.
- فرش، گلیم، موکت یا هر زیرانداز دیگر، متحرک و لغزنده نباشند. بهتر است با استفاده از ترمز فرش، چسب یا وسایل مشابه، بهویژه لبه آنها را به کف اتاق، متصل و محکم کرد تا امکان گیرکردن پا و لغزیدن به حداقل برسد.
- اشیای مختلف اعم از کتاب، مجله، دمپایی، اسباببازی، ظروف، کنترل تلویزیون و ... از سطح زمین برداشته شوند.
- سیم برق، تلفن یا آنتن بههیچوجه در مسیرهای عبوری قرار نداشته باشد.
- درراه پلهها، اشیای اضافه مانند گلدان خصوصاً در سمتی که فرد سالمند از دست خود برای اتکای بیشتر استفاده میکند، برداشته شوند.
- درراه پلهها، نور کافی و نرده وجود داشته باشد. پلههای شکسته و ناهموار و سست، هرچه زودتر اصلاح شوند.
- در آشپزخانه، اقلام موردنیاز سالمندان در دسترس باشند و ترجیحا در طبقات پایینی کابینتها قرار گیرند.
- اگر نشستن و برخاستن در توالت، برای فرد سالمند مشکل است، توالت فرنگی نصب شود. اگر امکان این کار وجود ندارد در قسمتهای مختلف دیوار سرویس بهداشتی، دستگیرههایی نصب شود تا فرد سالمند از آنها بهویژه برای برخاستن کمک بگیرد.
- برای جلوگیری از لیز خوردن در حمام، از کفپوشهای لاستیکی استفاده شود.
- تلفن، نزدیک زمین باشد تا در صورت بروز هر مشکل برای فرد سالمند، دسترسی او به آن راحتتر باشد.
دکتر مهدی شریف الحسینی
پزشک و استادیار علوم اعصاب
تصویرگر: حمید امینی
مؤسسه حامیان سلامت کاشان در نظر دارد تا در راستای اهداف خود درجهت ارتقا سطح سلامت و بهداشت جامعه، به آموزش همگانی مباحث پیشگیری از کتاب (مصدومیت قابل پیشگیری است) بپردازد.